Тагување: туторијал.
- Ана Чушкова / Ana Cuskova
- Mar 16
- 2 min read
Македонската колективна тага, нејзините конци се провлечени во секој разбој. До таа мерка што веќе ретко што можеме да кажеме за себе без да се повикаме на нејзе, дури и најсреќните моменти. Се чини не знаеме како да бидеме без нејзе. Добрата вест е што е можно да се одучи, и да се прекине таа генерациска клетва.
Трагедијата што се случи во Кичево, каде што билансот во моментот кога го пишуваме ова е 59 млади животи како наплата за фушерај и алчност, остави неизбришлива рана врз нашето општество која допрва ќе се дијагностицира. Во вакви моменти, болката е огромна, а чувството на загуба е заедничко. Но, прашањето кое секој од нас си го поставува е: како да се справиме со колективната трагедија? Дали постои продуктивен начин на тагување?
Што е продуктивно тагување?
Тагата е природен одговор на загубата, но начинот на кој ја дочекуваме и процесираме може да направи огромна разлика. Продуктивното тагување не значи да ја потиснеме болката или да ја заборавиме загубата, туку да ја трансформираме во нешто што ќе помогне на нас и на другите.
Од „Реквием“:
„Седумнаесет месеци викам, те повикувам дома.
Фрлив се́ пред нозете на џелатот.
Ти, сине мој, мојот ужас.
Се́ е измешано и не можам да разликувам
кој е ѕвер, кој човек,
и колку долго до егзекуцијата.
И само цветаат прашливи цветови,
и звучи темјан,
и стапки некаде во празно.
И гледајќи во мене,
се заканува со смрт огромна ѕвезда.“ -Ана Ахматова;
Неколку начини на продуктивно тагување:
Заедничко споделување на болката
Разговорите со блиските, отворањето на чувствата и споделувањето на спомените може да помогнат во процесот на заздравување.
Создавање на меморијални настани
Одржување бдеења, креирање јавни споменици или дигитални места за сеќавање може да помогне во зачувување на споменот за жртвите.
Вклучување во иницијативи за промена
Кога трагедијата е последица на пропусти во системот, граѓаните можат да се ангажираат за подобрување на условите, безбедноста и одговорноста, со цел да се спречат идни несреќи.
Гневот и барањето одговорност
Во секоја трагедија, покрај тагата, доаѓа и гневот. Гневот е природен, бидејќи најчесто несреќите не се само „несреќи“ – тие се резултат на пропусти, немарност или системски грешки. Барањето одговорност е клучен дел од процесот на заздравување. Наместо да остане како празен бес, гневот може да се канализира во конструктивни акции:
Притисок за институционални промени – Граѓанските иницијативи, медиумскиот притисок и јавните дискусии можат да доведат до конкретни реформи.
Барање на транспарентност – Јавното обелоденување на причините за несреќата и одговорноста на надлежните институции е суштинско.
Вклучување во активизам – Наместо бес што ќе остане во празни зборови, активното учество во општествените промени може да доведе до реални резултати.
Како да продолжиме понатаму?
Тагата нема рок на траење, но со текот на времето можеме да ја претвориме во сила. Да се поддржуваме, да не си го свртуваме грбот еден на друг, да ја бараме вистината и изискуваме правда. Тоа е начинот на кој се справуваме со загубата, а истовремено градиме подобро општество.
Во овие мрачни денови, најважно е да останеме заедно, да споделуваме, да паметиме и да дејствуваме. Само така трагедиите нема да бидат залудни.
Commentaires