Нема да лажеме дека и покрај се́ - бев шокирана кога слушнав дека на состанokoт во месната заедница во Влае, на насобраните граѓани жена го одбранила градоначалникот со зборовите: живеете во град! Ако не ви се допаѓаат неговите процеси одете на друго место!
Тоа е точно тип на работа што би кажал некој што е од „друго место„ како го замислува градот: немилосрдна бетонизација. Градот, во своите најсовршени форми е прилагоден на човекот и околината ..Почнавме да бараме инспирација во антропологија на архитектурата но таа потрага заврши кога пред некој саат излезе веста: Прицкер наградата за архитектура отиде на првиот црнец кој некогаш ја добил : Франсис Кебе од Буркина Фасо.
Еве зошто е битен за нас:
За многу архитекти, да се одликува со награди е задолжително отскочна штица за попрестижни комисии. И нема поголема награда од годишната награда за архитектура Прицкер. За архитектурата е она што е Нобеловата награда за литературата. Денеска беше објавено дека Прицкеровата награда за 2022 година му е доделена на 56-годишниот архитект Дибедо Френсис Кере. Со оваа награда, архитектот роден во Буркина Фасо ќе добие 100.000 долари и бронзен медал.
Кере вработува голем број граѓани на Буркинабе (во 2020 година, неговата земја беше рангирана на 20-то место во светот по најнизок БДП по глава на жител) со работни места во столарија, заварување, изработка на тули, ѕидање и сликарство, обезбедувајќи локалната заедница да има поголема корист од неговите проекти како и посетителите. „Нормално со јавните објекти овде, никој не се грижи за нив“, рече Кере за Architectural digest во 2014 година, во врска со структурите во неговата матична земја. „Но, луѓето се посветени на овие проекти, се чувствуваат поврзани со нив. И ако нешто се случи, тие можат да ги поправат“.
Кере е роден во 1965 година во Гандо, Буркина Фасо, како најстар син на селскиот поглавар каде што пораснал без струја или пристап до чиста вода за пиење. Тој се преселил на млада возраст за да стане единственото дете во неговото семејство што посетувало училиште. Дваесет години подоцна, Кере се преселил во Германија, каде што на крајот студирал на Техничкиот универзитет во Берлин и дипломирал во 2004 година со диплома по архитектура. По завршувањето на своето образование, Кере можеше лесно да го направи она што го направија толку многу архитекти пред него: остана во Европа за да се фокусира на облакодери, музеи и други профитабилни граѓански згради. Но, Кере избра поинаков пат. Тој се врати во Буркина Фасо, каде што процвета со обезбедување на својата заедница со многу потребна инфраструктура. По успехот во неговата родна земја, архитектот ја отвори својата фирма Kéré Architecture во 2005 година, со канцеларии во Берлин и Буркина Фасо.
Дизајните на овогодинешниот лауреат се протегаат од кампусот „Startup Lions“ во Кенија (кој беше прогласен за „Чудото на чудата од 2022 година од АД) до серија единици за домување на наставници во Буркина Фасо. Она што ги поврзува овие две архитектонски дела е употребата на Кере на автохтони материјали, особено глина, која ја користел за правење дебели ѕидови. Оваа древна техника одржува свежа внатрешна температура во делови од Африка каде температурите често достигнуваат 45 степени целзиусови. Но, не само на неговиот роден континент, архитектот постигна успех. Во 2017 година, Кере го дизајнираше лондонскиот Serpentine Pavilion. Две години подоцна, архитектот ја завршил својата прва постојана градба во Америка со павилјон од борови трупци (направени од мртви дрвја) во руралното Fishtail, Монтана.
Архитектурата, објаснува Кере, во основа е општествен процес - особено во посиромашните и помалку развиените региони во светот. Станува збор за интегрирање на луѓето за кои градите, правејќи ги да се чувствуваат, дека тоа е нивен проект. На овој начин тие се поистоветуваат со зградата исе гордеат со неа.
„Архитектурата е многу повеќе од уметност. И тоа е многу повеќе од само градење згради“, вели архитектот Диебедо Франсис Кере од Буркина Фасо, интервјуиран од Марк-Кристоф Вагнер, во ова интервју за неговата архитектонска филозофија. Во најновото видео од каналот Луизијана, Френсис Кере со седиште во Берлин размислува за целта на архитектурата во општеството што се менува и влијанието што го врши неговата родна нација, Буркина Фасо.
Во своите дела, Кере избира да работи со локални материјали - дрво и глина - иако неговите згради мора да имаат модерна артикулација. Локалната заедница многу често ги идентификува традиционалните материјали со предмодерна фаза на развој.
Вклучувањето на луѓето значи да ги научиме на модерни градежни вештини, кои подоцна ќе им бидат потребни за одржување на зградата. Освен тоа, локалните материјали се идеални за соочување со климатските предизвици на регионот: глината ја задржува топлината надвор од зградата и ја стабилизира температурата внатре, што е „подобро од вештачката климатизација“, вели Кере. „Ако научиме да градиме со локални материјали, имаме иднина. Архитектурата може да донесе многу за локално општество како моето. Архитектурата ги прави луѓето горди, едноставно горди. А тоа може да генерира многу енергија“.
„Преку градби кои покажуваат убавина, скромност, смелост и изум, и со интегритетот на неговата архитектура и гест, Кере грациозно ја поддржува мисијата на оваа награда“, се објаснува во официјалната изјава на Прицкеровата награда за архитектура.
Comments